Plastik Kalıp Çelikleri Karşılaştırması – Hangi Çelik Nerede Kullanılır?
Plastik enjeksiyon kalıpları üretiminde çelik seçimi, hem kalıp ömrünü hem de üretim maliyetlerini doğrudan etkiler. Peki hangi kalıp çeliği nerede kullanılmalı? 1.2311 mi yoksa 1.2083 mü? Bu yazıda, en çok tercih edilen plastik kalıp çeliklerini karşılaştırmalı olarak inceliyoruz.
1.2311 (P20) – Ön Sertleştirilmiş Kalıp Çeliği
Özellikler:
-
Sertlik: 280–320 HB (~30 HRC)
-
İşlenebilirlik: Yüksek
-
Parlatılabilirlik: Orta
-
Kaynaklanabilirlik: İyi
Avantajlar:
-
Ön sertleştirilmiş olarak satılır (ısıl işleme gerek yok)
-
Düşük deformasyon riski
-
Büyük hacimli kalıplar için ideal
Kullanım Alanları:
-
Enjeksiyon kalıpları
-
Basit geometriye sahip büyük plastik parçalar
1.2738 (P20+Ni) – Nikel Alaşımlı Kalıp Çeliği
Özellikler:
-
Sertlik: 280–340 HB
-
Parlatılabilirlik: Yüksek (Ni sayesinde)
-
Sertlik dağılımı: Homojen
Avantajlar:
-
Ayna parlaklığı istenen kalıplar için uygun
-
Erozyon ve gravür uygulamaları için elverişli
-
Büyük kalıplarda çekirdek-yüzey sertliği farkı azdır
Kullanım Alanları:
-
Otomotiv parça kalıpları
-
Ayna yüzeyli plastik kalıplar
1.2083 (AISI 420) – Paslanmaz Kalıp Çeliği
Özellikler:
-
Sertlik: 48–52 HRC’ye kadar ısıl işlem yapılabilir
-
Korozyon direnci: Yüksek
-
Parlatılabilirlik: Çok iyi
Avantajlar:
-
PVC, PC gibi aşındırıcı plastiklerde idealdir
-
Nemli ortamlarda veya soğutma kanallı kalıplarda korozyona dayanıklıdır
-
Kimyasal dayanım gerektiren yerlerde tercih edilir
Kullanım Alanları:
-
Şeffaf plastik parça kalıpları
-
Yüksek neme maruz kalıplar
-
Medikal & gıda ambalaj sektörleri
1.2316 – Yüksek Kromlu Paslanmaz Kalıp Çeliği
Özellikler:
-
Sertlik: 50–56 HRC
-
Korozyon direnci: Çok yüksek
-
Aşınma direnci: 1.2083’ten daha iyi
Avantajlar:
-
Şiddetli korozyon veya gaz etkilerine karşı dirençlidir
-
Parlak yüzeyli parçalarda üstün performans
-
Kimyasal madde ile çalışan kalıplar için uygun
Kullanım Alanları:
-
Şırınga kalıpları
-
Medikal parça üretimi
-
Korozif katkılı plastikler (PVC, PA+GF)
1.2343 (H11) & 1.2344 (H13) – Sıcak Çalışma Kalıp Çelikleri
Neden Plastik Kalıpta Kullanılır?
Plastik enjeksiyon makinelerinde, yüksek sıcaklık, darbe ve aşınmaya maruz kalan enjeksiyon üniteleri, nozullar ve gövde parçaları bu sıcak iş çelikleriyle üretilir.
Karşılaştırma Tablosu
Çelik Sınıfı | Sertlik (HRC) | Korozyon Direnci | Parlatılabilirlik | Isıl İşlem Gerekir mi? | Kullanım Alanı |
---|---|---|---|---|---|
1.2311 | ~30 | Düşük | Orta | Hayır | Genel kalıplar |
1.2738 | ~32 | Orta | Yüksek | Hayır | Ayna kalıplar |
1.2083 | 48–52 | Yüksek | Çok yüksek | Evet | PVC, PC |
1.2316 | 50–56 | Çok yüksek | Yüksek | Evet | Medikal |
1.2344 | 44–52 | Orta | Orta | Evet | Enjeksiyon grubu |
Teknikkanal Yorumu
✅ Parlatma önceliğiniz varsa: 1.2083 veya 1.2738
✅ Kimyasal ve nem direnci gerekliyse: 1.2316
✅ Ekonomik & genel amaçlıysa: 1.2311
✅ Yüksek sıcaklık dayanımı gerekliyse: 1.2344
Bir Cevap Yazın